پاداش روزه روز غدیرخم برابر پاداش روزه گرفتن عمر دنیا تا پایان آن است، و نیز پاداش آن برابر پاداش صدبار حج و صدبار عمره در هر سال است، حج و عمره ای که نیکو و مورد قبول خداوند باشد.
کلمه عید، کلمه خوشی است. عید که می شود شهرها جان دوباره می گیرند. چهره ها خندان می شوند و نگاه ها پر شورتر از روزهای قبل می گردند. عید نوروز، عید باستانی ما ایرانیان است. عید فطر، جشن بندگی روزه داران. عید قربان، شکوه تسلیم و بندگی در برابر خدا و عید غدیر، بزرگترین عید شیعیان و بهترین روز در میان روزهای سال:
حسن بن راشد می گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: فدایت گردم! آیا غیر از عید فطر و عید قربان عیدی وجود دارد؟ در پاسخ فرمود: آری بزرگتر و شریف تر از آن دو عید، عید دیگری هست. عرض کردم: آن روز کدام است؟ فرمود: آن روزی که امیرالمومنین علی علیه السلام به عنوان رهبر مردم نصب شد. عرض کردم: نصب علی به عنوان رهبر در کدام روز بود؟ فرمود: روز هیجدهم ماه ذیحجه.
امام صادق علیه السلام فرمود: روز هیجدهم ماه ذی حجه عید اکبر است؛ خورشید به روزی نتابیده که آن روز در پیشگاه خدا برتر از این روز باشد ... همه پیامبران ـ بدون استثنا ـ وصی و جانشین خود را در چنین روزی به امت خود معرفی کرده و به عنوان رهبر بعد از خود برای امت خود نصب نموده اند.
اعمال روز عید غدیر
1. صله رحم
صله رحم و دیدار از خویشان و آشنایان از جمله اموری است که در آیین مقدس اسلام مورد توجه قرار گرفته است. پیامبر گرامی اسلام و ائمه(علیهم السلام) همواره بر این اصل مهم تأکید داشته و با بیان آثار مادی و معنوی یاران خویش را به انجام این عمل ترغیب می نمودند.
از امام باقر علیه السلام روایت شده که فرمودند: صله رحم باعث پاکی اعمال و دفع بلیّات، فراوانی اموال، زیادی عمر، توسعه ی رزق و محبوبیت خانوادگی است. پس از خدا بترس و صله رحم کن.
روز غدیر بزرگترین عید شیعیان است. شیعیان علی(علیه السلام) این روز بزرگ را با روزه داری، انفاق و دید و بازدید از آشنایان و بستگان گرامی داشته و شکر الهی را به جا می آورند. آنان در این روز بیعتی دوباره با امامشان بسته و فرمان رسولشان را دوباره می خوانند که فرمود: من کنت مولاه فهذا علی مولاه
در میان شیعیان رسم است روز هجدهم ماه ذی الحجه را جشن گرفته و به دید و بازدید می پردازند. دیدار سادات در این روز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شیعیان در این روز برای تحکیم دوباره پیوند خویش با آقا و مولایشان، علی بن ابی طالب(علیه السلام)، به دیدار فرزندانش شتافته و با امام خویش تجدید پیمان می نمایند.
چه نیکوست در این روز یادی کنیم از کسانی که مدت هاست چشم به راهمان هستند. والدینی که در خانه ها، آسایشگاه ها، بیمارستان ها و ... چشم به در دوخته اند تا شاید فرزندان و نوادگانشان به دیدارشان آیند. مریضانی که روز عید را بر تخت بیمارستان خوابیده و درد می کشند. کودکانی که والدینشان به بهانه های گوناگون رهایشان ساخته و در پرورشگاه ها روزگار سپری می کنند. دیدار از اقوامی که مدت هاست یادشان نکرده ایم. دلجویی از بستگانی که شاید دیدن ذره ای محبت، زندگی را به کامشان شیرین تر سازد و ...
بیایید قدر این روز را بدانیم و آن را بهانه ای برای با هم بودن و با هم خندیدن قرار دهیم که بی شک قلب مولا و مقتدایمان را با این عمل شاد خواهیم ساخت.
2. روزه گرفتن
از جمله کارهایی که انجام آن در روز عید غدیر مورد تأکید قرار گرفته روزه است. روزه یعنی خودداری نمودن از خوردن و آشامیدن. یعنی به یاد خدا بودن و دوری کردن از گناه. روزه را می توان بهترین راه برای نزدیک شدن به خالق خوبی ها دانست و چه روزی از روز ولایت برای انجام این عمل می تواند بهتر باشد؟!!
امام صادق علیه السلام فرمود:
پاداش روزه روز غدیرخم برابر پاداش روزه گرفتن عمر دنیا تا پایان آن است، و نیز پاداش آن برابر پاداش صدبار حج و صدبار عمره در هر سال است، حج و عمره ای که نیکو و مورد قبول خداوند باشد.
امام صادق علیه السلام در ضمن گفتاری فرمود: ... ثواب انفاق یک درهم در روز غدیر برابر با ثواب انفاق هزار درهم در روزهای دیگر است. گویی تو می پنداری خداوند متعال روزی را والاتر و محترم تر از این روز آفریده است؟ نه به خدا سوگند، نه خدا سوگند، نه به خدا سوگند! روزی ارجمندتر از این روز وجود ندارد
پس بیایید قدر این فرصت طلایی را به خوبی دانسته و با روزه داری، نام خویش در زمره عاشقان مولا علی (علیه السلام) قرار دهیم.
مفضّل بن عمر از امام صادق(علیه السلام) نقل کرده است که فرمود: روزه روز غدیر خم کفّاره گناهان شصت سال خواهد بود.
3. انفاق
توجه به حال مردم از اموری است که اسلام همواره بدان تأکید کرده است. انسان مسلمان وظیفه دارد علاوه بر توجه به حال خانواده خویش تا حدی که در توان دارد نیازهای سایر مردم را نیز برطرف سازد. به همین دلیل انفاق و صدقه دادن در قرآن و روایات بسیار مورد توجه قرار داده شده است. و چه روزی بهتر از روز غدیر برای انفاق کردن مال در راه خدا. روزی که متعلق است به پدر یتیمان و یار مسکینان و درماندگان. آقایی که شبانه برای بی بضاعتان طعام می برد و از حال یتیمان خبر می گرفت.
امام صادق علیه السلام در ضمن گفتاری فرمود: ... ثواب انفاق یک درهم در روز غدیر برابر با ثواب انفاق هزار درهم در روزهای دیگر است. گویی تو می پنداری خداوند متعال روزی را والاتر و محترم تر از این روز آفریده است؟ نه به خدا سوگند، نه خدا سوگند، نه به خدا سوگند! روزی ارجمندتر از این روز وجود ندارد.
آری شیعیان علی(علیه السلام) باید بر خود واجب کنند پیگیری از حال سایر مردمان را و به یاد آورند سیره و روش مولا و مقتدایشان را.
نتیجه
روز غدیر بزرگترین عید شیعیان است. شیعیان علی (علیه السلام) این روز بزرگ را با روزه داری، انفاق و دید و بازدید از آشنایان و بستگان گرامی داشته و شکر الهی را به جا می آورند. آنان در این روز بیعتی دوباره با امامشان بسته و فرمان رسولشان را دوباره می خوانند که فرمود: من کنت مولاه فهذا علی مولاه.
با امدن این عید خانواده سادات به خاطر نسبتی که با امام علی دارند و از نوادگان ایشان محسوب میشوند خانه هایشان رنگ و بویی دیگری دارد.رنگ و بویی جدا از عید بودن .رنگ و بویی که حال و هوای عید نوروز را میدهد...
چند روز قبل از رسیدن عید،خانه و زندگیشان را گردگیری و نظافت می کنند همانند خانه تکانی روزهای اخر اسفند.خانه تکانی و تمیزکردن و اب و جارو کردن منزل و نو کردن وسایل خانه همه این رسم و رسوم که معمولا در قبل از عید نوروز انجام میشود در خانه های سادات در عید غدیر انجام میشود.بعضی خانواده ها هم رسم عیدی دادن به همه اعضای خانواده را که در روز عید نوروز انجام می شود را در این روز انجام می دهند.
روز قبل از عید پدر با کلی میوه وشیرینی وارد خانه میشود و گاهی هم رسم است که روز عید برای تمام اعضای خانواده که سید هستند عیدی میخرند.یکی از دغدغه های سادات در این روزها پیدا کردن پول نو برای عیدی دادن است و اگر کسی موفق به گرفتن پول نو از بانک بشود یا ان را بدون هیچ نوشته ای به مهمانانش می دهد و یا بر روی ان مهری میزند و یا نوشته ای می نویسد.
خلاصه روز عید فرا میرسد از ساعت 9 صبح زنگ خانه به صدا در می اید و مهمانها یکی یکی وارد خانه میشوند و مهمانی ها گاهی تا نیمه های شب ادامه دارد.در این مهمانی ها بزرگ خانواده که شال سبزی بر گردن دارد قران را بر میدارد و به تک تک مهمانان پولی را به عنوان هدیه میدهد .برخی مردم هم اعتقاد دارند پولی که به عنوان هدیه از سادات گرفته اند نباید خرج کنند بلکه به عنوان تبرک و برکت در نزد خود نگهداری کنند اما در کنار این مهمانها باید اضافه کنیم زنگ تلفن دوستان و اقوام دور را که مدام به صدا در میاید.
بعضی از محله ها هم رسم دارند در روز عید غدیر جشنی را برگزار میکنند و سادات در این مراسم با شال سبز حاضر میشوند تا سیادت خود را نشان دهند و مردم برای دیده بوسی و گرفتن عیدی به سراغ انها میروند
خلاصه روز عید غدیر از خاص ترین و شادترین عید سادات گرامیست .روزی که سیادت و نواده ی حضرت علی بودن را بیشتر از هر زمان دیگری شکرگذار میشوند.
امام محمد باقر (ع) در روز جمعه یا دوشنبه یا سه
شنبه غره ماه رجب یا سوم ماه صفر سال ۵۷ هجری یا به روایتی دیگر سال ۵۶ هجری، در
مدینه به دنیا آمد و در روز دوشنبه هفتم ذی حجه یا ربیع الاول و یا ربیع الاخر سال
۱۱۴ هجری، در همان شهر بدرود حیات گفت.
بنابراین، آن حضرت ۵۷ سال در این جهان زیست. از این
مدت چهار سال با جدش امام حسین (ع) و پس از وی ۳۵ سال با پدرش زندگی کرد و هیجده
سال بقیه عمرش را به تنهایی به سر برد. بنا به روایتی که در کافی از قول امام صادق
(ع) نقل شده، وی نوزده سال و دو ماه بیش از پدرش زیسته و در همین دوران، امامت
شیعیان را عهدهدار بوده است.
شب است و سکوت است و ماه است و من فغان و غم اشک و آه است و من
شب و خلوت و بغض نشکفتهام شب و مثنویهای ناگفتهام
شب و نالههای نهان در گلو شب و ماندن استخوان در گلو
من امشب خبر میکنم درد را که آتش زند این دل سرد را
بگو بشکفد بغض پنهان من که گل سرزند از گریبان من
مرا کشت خاموشی نالهها دریغ از فراموشی لالهها
کجا رفت تأثیر سوز و دعا؟ کجایند مردان بیادّعا؟
کجایند شورآفرینان عشق؟ علمدار مردان میدان عشق
کجایند مستان جام الست؟ دلیران عاشق، شهیدان مست
همانان که از وادی دیگرند همانان که گمنام و نامآورند
هلا !، پیر هشیار درد آشنا بریز از می صبر ، در جام ما
من از شرمساران روی توام ز دُردی کشان سبوی توام
غرورم نمیخواست این سان مرا پریشان و سر در گریبان مرا
غرورم نمیدید این روز را چنان نالههای جگرسوز را
غرورم برای خدا بود و عشق پل محکمی بین ما بود و عشق
نه ، این دل سزاوار ماندن نبود سزاوار ماندن، دل من نبود
من از انتهای جنون آمدم من از زیر باران خون آمدم
از آنجا که پرواز یعنی خدا سرانجام و آغاز یعنی خدا
هلا، دینفروشان دنیاپرست سکوت شما پشت ما را شکست
چرا ره نبستید بر دشنهها؟ ندادید آبی به لب تشنهها
نرفتید گامی به فرمان عشق نبردید راهی به میدان عشق
گر داغ دین بر جبین میزنید چرا دشنه بر پشت دین میزنید؟
خموشید و آتش به جان میزنید زبونید و زخم زبان میزنید
کنون صبر باید بر این داغها که پر گل شود کوچهها، باغها
شاعر: علیرضا قزوه